8 Maddede Nöropazarlama Neyin Nesidir, Nasıl Yapılır?

Çoğumuz satın alma kararlarımızı bilinçli olarak verdiğimizi düşünürüz. Her ne kadar, bizzat kendi rasyonel kararlarımızla hareket edip bir ürünü ya da hizmeti satın aldığımızı sansak da, aslında durum hiç de öyle değil.

Nörobilimsel araştırmalar, bilinçdışımızın satın alma kararını büyük bir oranda etkilediğini ve satın alma gerçekleşirken beynimizin en küçük parçası olan amigdalanın aktive olduğunu gösteriyor. Amigdala beynimizin korku, savaş ya da kaç tepkilerinden, ödüllendirmeden ve duyguları işlemeden sorumlu olan kısmı. Yani bir şeyi satın aldığımızda aslında duygusal olarak kendimizi ödüllendirmiş oluyoruz. Eğer bu satın aldığımız şey aslında çok da gerekli değilse, sonrasında boşuna harcama yapmış olmanın vermiş olduğu mutsuzluğu da yaşayabiliyoruz.

Nöropazarlamayı bu kadar etkili kılan ne?

Dünyanın ilk nöropazarlama ajansı SalesBrain’in kurucusu Christophe Morin’e göre, bir şirket bir ürün ya da hizmetini satmak istiyorsa karşısındaki kişinin ilkel beynini etkilemelidir. Çünkü insan, doğası gereği acıdan kaçma ve hazza yaklaşma eğilimi gösterir. Eğer o ürün ve hizmetle ilgili duygular tetiklenirse, tüketicilerin satın alma kararları da bu doğrultuda etkilenebilir.

Şu durumda, 8 maddede hedef kitlemizin bilinçaltına inelim:

Continue reading

Hikayelerin Başarı Sırrı Zihinde Saklı

“Birinci Dünya savaşından mağlup çıkan Almanya büyük bir ekonomik kaosa sürüklenir. Ayakkabıcılık yaparak hayatını kazanan baba Dassler’in iki oğlu vardır: Adolph ve Rudolph. Babaları öldükten sonra, baba mesleğini devam ettirmeye kararlı olan iki kardeş, annelerinin mutfağını atölyeye dönüştürerek çalışmaya başlar. 1924’te kardeşler OHG (Gebrüder Dassler Schuhfabrik) şirketini kurarlar. Bu ortaklık, İkinci Dünya Savaşı sonrasıyla kardeşlerin anlaşmazlığı sebebiyle bozulur.

Savaş sonrası Adolph, Rudolph’a artık birlikte çalışmak istemediğini söyler ve kendine yeni bir ayakkabı imalathanesi açar. Dassler kardeşler kasabayı ayıran Aurach nehri sınır kabul ederek, 1948 yılında iki farklı işletme kurarlar. Rudolf Puma markasıyla, Adolf ise Adidas markasıyla ayakkabı üretmeye devam ederler.”

Artık günümüzün en popüler spor ayakkabı markaları olan Adidas ve Puma’nın doğuş hikayesini biliyorsunuz ve muhtemelen bir daha unutmayacaksınız. Çünkü az evvel bir hikaye okudunuz ve hikayelerin unutulması zordur.

Hikayeler aslında en eski iletişim yollarından biridir. 27.000 yıl önce ilk mağara resimleri incelendiğinde orda da aslında anlatılanın bir hikaye olduğu görülebilir. Ancak özellikle son yıllarda hikayeleştirme (storytelling) üzerine çok konuşuyoruz. Markaların tüketicileri üzerinde bir etki yaratması için hikayeleştirme üzerine oldukça kafa yoruluyor. Peki, hikayeleştirme neden tüketiciler üzerinde bu kadar etkili olabiliyor? Ardında yatan zihinsel, psikolojik süreçler neler?

Continue reading

Reklamın Başarısı ≠ KPI

Hepimizin bildiği üzere, gerek online, gerek offline mecralarda yapılan her pazarlama aktivitesinin başarısı belli performans kriterleri ile ölçülür. Bu performans kriterlerine kısaca KPI (Key Performance Indicator) denir ve mecradan mecraya farklılık gösterir. Bir mecra için başarı kriteri olabilen bir KPI, diğer mecra için bir başarı göstergesi olmayabilir. Bu, mecranın doğasıyla ve iletişime geçilen hedef kitle ile ilgilidir. Pazarlama iletişimi ve reklam profesyonelleri bunun farkındadır ve bu doğrultuda yaptıkları kampanyaların başarılarını ölçümleyebilmek için farklı KPI’lardan yararlanırlar.

Buraya kadar her şey mükemmel gibi görünse de pek öyle değildir.

Şöyle ki, performans göstergesi olarak kullandığımız KPI’ların bir çoğu aslında bir başarı göstergesi değildir. Sadece jenerik bir başarı göstergesi olarak kabul edildiği için tüm kampanyaların efektifliği bu göstergeler üzerinden gider. Gelin, ne demek istediğimi daha detaylı açıklayayım.

TV ve outdoor gibi konvansiyonel reklam mecralarını ele alalım. Konvansiyonel mecraların etkisi günümüzde tartışmalı olsa da hala popülerliğini koruyor. Çünkü bu mecralar mass market dediğimiz daha geniş bir tüketici kesimine ulaşmaya olanak sağlıyor. Peki bu mecraların performansı nasıl ölçümleniyor?

Temelde erişim ve freakans olmak üzere iki gösterge vardır. Basitçe tanımlamak gerekirse; erişim, reklamın kaç kişiye ulaştığı, frekans ise reklamın gösterim sıklığıdır. Continue reading

Pazarlama kendini tekrar eder mi?

– Pazarlama kendini tekrar eder mi?
– Edemez.
– Neden?
– Tüketici kendini tekrar etmez çünkü…

Çok klasik gelse de, sevdiğim bir sözdür: “Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir”. Dünya döndükçe, insanlık var oldukça bizler de hep bir değişimin, bir dönüşümün parçası olacağız. Aksini söylemek oldukça güç.

Katıldığım pazarlama seminerlerini, etkinliklerini karşılaştırdığımda görüyorum ki, geçen sene, ondan önceki sene söylenen laflar hala konuşuluyor. Peki bu süreç içerisinde hiç mi bir değişim yaşanmadı? Yaşandı elbet!

Demek istediğim, pazarlama etkinliklerinin daha efektif olabilir. Günümüz pazarlamasının herkes farkında, sürekli aynı şeyleri ortaya atıp konuşmanın kimseye bir getirisi olmaz. O etkinliğe gelenlerin büyük çoğunluğu pazarlama uzmanı ve bunları muhtemelen biliyor zaten. Continue reading